“Kalite Kontrol nedir” daha iyi anlayabilmek için önce QMSden (Kalite Yönetim Sistemi) bahsetmek gerekir. Kalite Yönetim Sistemini (QMS) uygulamak, tüm süreçlerinizde tutarlılığı sağlamanın ve sonuçta ürün kalitenizi ve güvenliğinizi garanti etmenin anahtarıdır.
İyi kurulmuş bir QMS, hem müşteri hem de organizasyonel gereksinimleri karşılamanıza olanak tanıyacak, tam uyumlu olma görevini kolaylaştıracak ve müşterilerde güven yaratarak iyileştirme ve büyümeyi güçlendirecektir.
Ayrıca olası hataları önlemenize, dolayısıyla maliyetleri ve israfı azaltmanıza ve tüm organizasyon için ortak bir yön belirlemenize yardımcı olacaktır.
Kalite Yönetimi Bileşenleri Nedir?
Bir kalite yönetim süreci dört ana bileşenden oluşur: Kalite Planlama, Kalite Güvence, Kalite Kontrol ve Kalite İyileştirme.
Kalite yönetimi süreci, çoğu şirketin genel olarak teslimatların kalitesini sağlamak için takip ettiği bir prosedürler bütünüdür. Bir QMS’nin başlatılması genellikle müşterilerin kabul ettiği kalite hedeflerinin belirlenmesini içerir.
Kalite Yönetimi Planlaması (QMP)
Kalite yönetim sürecinin ilk adımı planlamadır. Hedeflerinizi ve temelinizin ne olmasını istediğinizi belirlemek için zaman ayırmanız gerekir. Kalite standartlarınızın ne olduğunu, bu standartları karşılamak için gerekli şartları ve bu kriterlerin karşılanıp karşılanmadığını kontrol etmek için hangi prosedürlerin kullanılacağını belirlemelisiniz.
Kalite Kontrol (QC)
Bir planınız olduğunda kalite kontrol devreye girer. Bu, planlama aşamasında ortaya koyduğunuz şeyin elde edilebilir olduğundan emin olmak için fiziksel olarak inceleme ve test etme sürecidir. Uygulamaya koyduğunuz tüm standartların karşılandığını doğrulamanız ve düzeltilmesi gereken aksaklıkları veya hataları tanımlamanız gerekir. Bu hataları ne kadar erken yakalarsanız o kadar iyi olur. Bu nedenle, hem kullanılan malzemeler hem de bunları bir araya getirme süreci dahil, ürünün tüm yönlerine dikkat etmelisiniz.
Kalite Güvencesi (QA)
Üretimde kalite kontrol, sahadaki gerçek ürün veya hizmetlerin incelenmesini içerirken, kalite güvencesi, hizmetlerin teslim sürecini veya malların kalite yönetimi imalatını gözden geçirir. Mal veya hizmetlerinizi kaynağında inceleyerek hataları müşteriye ulaşmadan yakalayabilirsiniz. Ayrıca gelecekte hataları önlemek için süreçlerinizde ince ayar yapabilirsiniz.
Kalite İyileştirme (QI)
Son olarak, üretimde kalite kontrol prosedürlerini tamamladıktan sonra bulgularınızı kapsamlı bir şekilde gözden geçirmeniz ve yöntemlerinizi ileriye dönük olarak iyileştirmenin bir yolunu bulmanız gerekir. Gerektiğinde değişiklik yapmaya istekli değilseniz, kalite kontrol yönetimi sonuçsuzdur. Sürekli gelişme arzusu her başarılı şirketin hedefidir. Bu nedenle tüm verilerinizi toplayın, hem süreçleri hem de ürünü yeniden değerlendirin (uyumluluğu her zaman göz önünde bulundurun) ve ardından üretimde kalite kontrol yönetimi sürecine yeniden başlayın. Her döngüde daha iyi bir ürün, daha mutlu müşteriler ve cebinizde daha fazla kâr elde edeceksiniz.
Üretimde Kalite Kontrol Ne İşe Yarar?
Üretimde kalite kontrol, ürünleri hatasız teslim etmek için en iyi uygulamaları, standartlara sıkı sıkıya bağlılığı ve spesifikasyonları kullanan bir süreçtir. Şirketler, sıkı kalite kontrol (QC) önlemleriyle maliyetleri daha iyi yönetebilir, israfı azaltabilir ve genellikle kusurlu ürünlere eşlik eden marka hasarından ve sorumluluktan kendilerini koruyabilir.
Üretimde kalite kontrol programlarını yönetmenin anahtarı, standartlaştırılmış süreçlere sıkı sıkıya bağlı kalmayı sağlamaktır . Süreçten herhangi bir sapmanın, spesifikasyon dışı ürünlere yol açması muhtemeldir ve muhtemelen başka tür atıklara da yol açacaktır.
Factory Action makine, operatör ve atölye düzeyinde ayrıntılı inceleme olanağıyla döngü sürelerinin, parça sayımlarının ve reddetme nedenlerinin doğru bir şekilde ölçülmesini sağlamak için hem ekipmandan hem de operatörlerden veri toplayabilir.
Kalite yöneticileri, ihtiyaç duyulan kaliteyi korurken üretim darboğazlarının ve atıkların süreçte nerede bulunduğunu anlamak için verileri inceleyebilir .
Üretimde Kalite Kontrol ve Kalite Güvencesi Arasındaki Fark
Birçok kişi kalite kontrolünü (QC) kalite güvencesi (QA) ile karıştırır veya bunları birbirinin yerine kullanır, ancak bunlar iki farklı kavramdır. Üretimde kalite kontrol, sağlam bir kalite yönetim sisteminin denetim yönüdür. Makine veya montaj seviyesinde olup bitenlere odaklanır ve kusurları yakalamayı, kaydetmeyi ve kategorize etmeyi amaçlar.
Üretimde kalite kontrol aynı zamanda reaktiftir, yani standartların veya spesifikasyonların üretimden sonra doğrulanması anlamına gelir. Bağlantılı fabrika ekosistemlerinde bu doğrulama süreci dijital olabilir. Bu onu üretim noktasına yaklaştırır ve kusurların daha erken tespit edilmesini sağlar.
Daha eksiksiz bir program olan kalite güvencesi, kusurları oluşmadan önce önlemeye yönelik bir süreçtir. Analiz eğilimlerini ortaya çıkarmak için histogramlar, kontrol grafikleri ve Pareto grafikleri gibi araçları kullanır; bu, kalite yöneticilerinin iyileştirme için süreç değişikliklerini uygulamasına olanak tanır.
İmalatta Kalite Kontrolünün Önemi
Üretimde kalite kontrol programları maliyeti ve zamanında teslimatı önemli ölçüde etkiler. Uygun kalite kontrol olmadan fabrikalar daha yüksek hurda seviyeleri üretecek ve ekstra işleme ve yeniden işleme nedeniyle artan işçilik maliyetlerine maruz kalacaktır. Bu gözetim aynı zamanda tedarik zincirinin performansını ve doğruluğunu da ortadan kaldırır çünkü planlamacılar hurda kaybını hesaba katmak için daha fazla malzeme sipariş etmek zorunda kalır.
Üretimde kalite kontrol aynı zamanda müşteri memnuniyeti için son savunma hattı görevi de görür. Doğru kalite kontrol ile müşteri geri dönüşleri daha düşük ve marka algısı daha yüksektir. Bu, yüksek oranda tekrarlanan müşteri sağlanmasına yardımcı olur.
Burada da karşımıza “Proses kalite kontrol nedir ?” sorusu çıkabilir. Proses kalite kontrolü, bir ürünün veya hizmetin üretim sürecindeki her adımda kaliteyi sağlamak için yapılan bir dizi önleyici önlem ve denetleme işlemi denebilir.
Sağlam bir proses kalite kontrolü, şirketin süreçlerini doğrular. Dolayısıyla üretimde kalite kontrol sürecindeki her aşamanın denetlenmesi ve raporlanması çok kritiktir.
Yalın gibi süreç iyileştirme metodolojilerini kullanarak süreci değiştirmek, performansı artırmaya ve kusurları azaltmaya yardımcı olacaktır. Bkz. Yalın Üretim
Üretimde Kalite Kontrol Yöntemleri
Hem büyük hem de küçük işletmelerde yaygın olarak kullanılan birçok üretimde kalite kontrol tekniği bulunabilir. Ürettiğiniz ürünlerin türüne, farklı düzenlemelere veya standartlara bağlı olarak kaliteyi sağlamak için çeşitli teknikler kullanabilirsiniz. Fabrikada kalite kontrol nasıl yapılır yöntemlerinden bahsedelim;
%100 Muayene Yöntemi
Bu teknikle tüm ürünlerinizin kalite standartlarına uygunluğunun kontrol edilmesi gerekir. Mesela gıda üretimi yaptığınızı varsayalım. Daha sonra yasa gereği, tüm ürünlerinizin piyasaya sürülmeden önce son kullanma tarihlerinin yazdırıldığından emin olmanız gerekebilir. Ancak bu oldukça pahalı olabilir. Yalnızca standartların altında bir ürün üretmenin maliyeti son derece yüksek olduğunda kullanılır.
İstatistiksel kalite kontrolü (SQC)
Bir tesisteki kaliteyi izlemek için istatistiksel yöntemleri kullanan bir kalite kontrol tekniğidir. Kusurları belirlemek için veri analizini, örnekleme denetimlerini ve kontrol grafiklerini kullanarak temel nedenleri araştırmanıza ve kaliteyi artırmanıza olanak tanır.
İstatistiksel süreç kontrolü (SPC)
Bu teknik de tesisteki tutarsızlıkları tespit etmek için istatistiklerden yararlanır. SPC, kaliteyi artırmak, israfı azaltmak ve sürekli iyileştirmeyi sağlamak için neden-sonuç diyagramları, kontrol grafikleri vb. araçları kullanır.
Toplam kalite yönetimi (TKY)
Bu tür bir kalite kontrolün odak noktası, ürünlerin, süreçlerin ve organizasyonel kültürün iyileştirilmesine katılan organizasyonun tüm üyeleridir. Dr. Demings’in “Kalite herkesin sorumluluğundadır” sözünden alıntı yaparken belirttiği gibi.
Altı Sigma (6σ)
Bu, iş ve üretim süreçlerindeki farklılıkları ortadan kaldırmak amacıyla maliyeti nedeniyle genellikle büyük şirketler için daha uygun olan modern bir kalite yönetimi tekniğidir. Örneğin Altı Sigma, bir şirketin milyon birim başına 3,4 hata spesifikasyonu dahilinde son derece yüksek oranda çıktı üretme yeteneğini ifade eder.
Yalın Altı Sigma. Yalın üretim teknikleri yıllar geçtikçe Yalın Altı Sigma adı verilen yepyeni bir hibrit kalite kontrol yönteminin ortaya çıkmasına yol açtı. Sekiz farklı israf türünün ortadan kaldırılması ve Altı Sigma’da bulunan kaliteli ürünlerin sunulmasına yönelik yüksek standartlar gibi en iyi yalın envanter tekniklerini birleştirir.
Üretimde Kalite Kontrol Nasıl İyileştirilebilir?
Üretimde kalite kontrol aşamaları zaman içerisinde devamlı iyileştirilmesi gereken süreçlerdir. Kalite kontrol süreçlerini iyileştirmenin en iyi yollarından bazıları şunlardır:
- Uygun Süreçler Oluşturun
- Temiz bir Çalışma Alanı Yaratın
- Planlanmamış Ekipman Kullanım Testleri Yapın
- Önleyici Bakım ve Parça Kontrolü
- Yöneticileri Eğitin
Uygun Süreçler Oluşturun
Üretimde kalite kontrol aşamalarının ilk adımı üretimle ilgili süreçlerin güçlendirilmesidir. Bu süreçlerin kolaylaştırılması, nihai ürünün şirketin kriterlerini karşılamasını sağlamaya yardımcı olur. Şirketlerin ürünleri tasarlamak, test etmek ve üretmek için kullanılan süreçlerin doğru yapıldığından emin olması gerekir.
İşte nasıl yapılacağına dair bazı ipuçları ve çözümler daha iyi süreçler oluşturun ve üretimde kalite kontrol aşamalarını iyileştirin.
Kalite Standartlarını Belirleyin
Şirketinizin ürettiği ürünün türüne bağlı olarak halihazırda bir kalite standartı mevcut olabilir. Üretim sırasında ve sonrasında karşılanması gereken standartları bazen bir endüstri birliği veya bir hükümet düzenleme kurumu tarafından belirlenebilir.
Bazen şirketlerin kendi üretimde kalite kontrol standartlarını geliştirmeleri gerekebilir. Bunlar, departmanlar arasında uygulanabilecek bir dizi ölçülebilir öğe olmalıdır. O adımda gerçekleştirilen üretim veya hizmet noktasına özgü olmalıdır.
Üretimin kalite kontrolle ilgili en önemli yönlerine odaklanmak, şirketlerin en fazla fayda sağlayabilecek düzenlemeleri yapmalarına olanak sağlayacaktır.
Sorunları Çözen Operasyonel Süreçler Geliştirin
Standartlar oluşturulduktan ve üretim sürecindeki her adımın kalitesini ölçmek için bir ölçüt olarak kullanılmaya başlandıktan sonra şirketler, iyileştirilmesi gereken alanları belirlemek için bu önlemleri kullanabilir.
Bunu yapmak için şirketlerin adım adım bir süreç akışının ana hatlarını çizmesi ve kalite standartlarına ulaşmada yetersiz kalan belirli alanları belirlemeye yardımcı olacak kıyaslamaları dahil etmesi gerekiyor.
Bu seviyelerdeki bireysel başarı veya başarısızlık göstergelerine bakın ve genel olarak kalite sonuçlarını iyileştirmek için süreci iyileştirmenin veya kolaylaştırmanın yollarını belirlemeye çalışın.
Sonuçları İnceleyin
Şirketler üretimde kalite kontrol ile ilgili sonuçları ölçmek için teknolojiyi mümkün olan her düzeyde uygulamalıdır. Aykırı değerleri gerçek zamanlı olarak tespit eden uygulamaları kullanmak, şirketlerin eksikliklerin nerede olduğunu daha iyi anlamalarına ve kalite kontrol sorunlarını ortaya çıkar çıkmaz yönetmelerine yardımcı olabilir.
Bir ürün üretim hattında ilerledikçe kalitenin gözden geçirilmesi, üretimde kalite kontrol sorunlarının ortaya çıktığı düzeyde tanınması açısından önemlidir.
Hammaddelerde bir sorun yaşanıp üretimin nihai ürüne ilerlemesine izin verilirse şirketler hem malzeme hem de işçilikten kaynaklanan israfla karşı karşıya kalır.
Değerli Bilgileri Toplamak için Geri Bildirimden Yararlanın
Bazen üretimde kalite kontrol sorunlarını tespit etmek kolaydır ve bazen de şirketlerin daha iyi bir bakış açısı elde etmek için dış kaynaklardan sağlanan verilere güvenmesi gerekir. Doğrudan müşterilerden ölçülebilir geri bildirimlerden yararlanmak, üretim düzeyinde belirgin olmayabilecek sorunları belirlemenin harika bir yoludur.
Şirketler, kaliteyle ilgili müşteri memnuniyetinin büyük bir resmini elde etmek için çevrimiçi kaynaklardan toplanan hedefli anketleri, ürün derecelendirmelerini ve incelemeleri kullanabilir.
İyileştirmeler Yapmak için Verileri Kullanın
Şirketler bu bilgiyi kullanılabilir bir yapı halinde organize etmek için çaba göstermedikçe ve daha sonra üretimde kalite kontrol süreçlerini iyileştirebilecekleri yolları değerlendirmedikçe veri ve geri bildirim toplamak işe yaramaz.
Sorunlar belirlendikten ve süreçler iyileştirildikten sonra bile kalite kontrol çalışmaları durdurulmamalıdır. Sürekli iyileştirme için çabalamak ve müşterilere en yüksek kalitede ürünlerin sunulduğunu garanti etmek için sürekli gözetimin olması gerekir.
Temiz Bir Çalışma Alanı Yaratın
Fabrika sahasında ve her alanda temiz bir çevre sağlamak en önemli öncelik olmalıdır. Dağınık ve düzensiz bir çalışma alanı yalnızca potansiyel yaralanma olasılığını artırmakla kalmaz, aynı zamanda kalitenin düşmesine neden olabilecek hatalara da yol açabilir.
Fabrika zeminleri zaten tehlikeli bir ortamdır ancak şirketler temizliğe öncelik vermediğinde durum daha da tehlikeli hale gelir. Kayma, takılma ve düşme, hangi sektörde olursa olsun işyerlerinde bir numaralı yaralanma nedenidir.
Planlanmamış Ekipman Kullanım Testleri Yapın
Rastgele Yap
Bu testlerin önemli yanı planlanmamış ve beklenmedik olmalarıdır. Bu, şirketlerin güvenlik, üretkenlik ve standartlara bağlılıkla ilgili olarak çalışanların bilgi ve eylemlerine ilişkin gerçek bir perspektif elde etmelerini sağlar.
Düzenli Hale Getirin
Planlanmamış olmasına rağmen bu testler fabrikada düzenli olarak yapılmalıdır. Çalışanlar, eylemlerinin ve eğitimlerinin her an sorgulanabileceğinin farkında olmalıdır. Bu onları sürekli olarak düzenlemelere uymaya ve uyumlu kalmaya teşvik edecektir.
Dikkat Etmek
Üretimde kalite kontrol ve güvenlik prosedürlerini ne kadar iyi anladıklarının ve uyguladıklarının bir ölçüsü olarak çalışanlara ilgili soruları sorduğunuzdan emin olun. Güvenlik önlemlerine uymaya özellikle dikkat edin ve yanıtların standart prosedürlerden saptığı veya çalışanların eğitiminin eksik olduğu alanları not edin.
Sonuçları Analiz Et
Ölçülebilir sonuçların tam analizi olmadan testlerin pek bir amacı yoktur. Denetçilerin bu testlerin ne zaman yapıldığını ve incelenen belirli çalışanları ve prosedürleri kapsamlı bir şekilde belgelediklerinden emin olun.
Özellikle kabul edilebilir parametrelerin dışında kalan ve güvenlik ihlallerine veya kalite standartlarının düşmesine yol açabilecek yanıtları not edin.
Önleyici Bakım ve Parça Kontrolü
Makine ve ekipmanlarda düzenli olarak planlanmış bakım, aşınmış parçaların veya en yüksek performans seviyelerinde çalışmayan parçaların belirlenmesi açısından hayati öneme sahiptir. Önleyici bakımın yapıldığından emin olun ve parçalar arıza tehlikesiyle karşı karşıya olduğunda teknisyenleri belgeleme ve iletişim kurma konusunda eğitin.
Yöneticileri Eğitin
Üretimde kalite kontrol süreçlerinin yönetimi iyi şekilde başlar ve şirketler, yöneticilerinin ve denetçilerinin kalite kontrol ve güvenlik önlemlerine uygun şekilde uyulması için bir ayna görevi görmesini sağlamalıdır. Yönetim ekip üyelerini gerektiği gibi denetleyemezse kalite kontrol süreçlerinin etkili olması muhtemel değildir.
Factory Action Kalite Kontrolünüzü İyileştirmenize Destek Olur
Fabrikada kalite kontrol önlemlerini başarıyla uygulayan üreticilerin kazanacağı çok şey vardır ve tesisin üretim verileri, bu hedefe ulaşmak için ihtiyaç duyulan tüm bilgileri içerir.
Factory Action, bir tesis içindeki üretimde kalite kontrol süreçlerini hızlı bir şekilde artırmak için istatistiklerin ve otomasyonun gücünden yararlanan ve üretimde kalite kontrol yöneticilerine yönelik güçlü bir araçtır.
Factory Action ile Kalite Kontrolünde şunları yapabilirsiniz:
- Ayrıntılı, tutarlı bir üretimde kalite kontrol stratejisi planlayın ve uygulayın.
- Zaman içindeki üretimde kalite kontrol performansını izlemek için özel test parametrelerini tanımlayın.
- Üretimde kalite kontrol stratejinizin etkinliğini belirlemek için test verilerini tutun ve analiz edin.
- İstatistikler veya beklenmeyen olaylar, kalite kontrol müdahalesinin gerekli olduğunu gösterdiğinde personele otomatik bildirimler göndererek bireysel eylemi ve hesap verebilirliği teşvik edin.
